24grammata e-Magazine (Language - History - Culture)

Η λέξη της εβδομάδας: Πλατεία
Τι σημαίνει η λέξη πλατεία (> πιάτσα > πιάτο);

Τούτες τις ημέρες ζούμε, ή ζουν ορισμένοι, «μέρες πλατείας».
Για ακόμα μια φορά στις πλατείες αγωνίζονται όλοι όσοι πιστεύουν ότι πρέπει να αλλάξει κάτι.
Η πρόθεσή τους τους είναι ιδανική, το αποτέλεσμά τους θα το κρίνει η ιστορία.
Τι σημαίνει, όμως, η λέξη πλατεία; Πρόκειται για ουσιαστικοποιημένο θηλυκό του αρχαίου επιθέτου πλατύς/εια/ύ.
Η αρχική έκφραση ήταν "πλατεία οδός" και προσδιόριζε το μεγάλο (πλατύ/ φαρδύ) δρόμο του χωριού ή της πόλης, που συνήθως, βρισκόταν στο κέντρο της πόλης και εκτελούνταν οι εμπορικές δραστηριότητες.
Σιγά σιγά από το "πλατεία οδός" χάθηκε η λέξη "οδός" και έμεινε μόνο η "πλατεία". Το ίδιο συνέβη με τις φράσεις: ιατρική επιστήμη > ιατρική, γραμματική τέχνη > γραμματικήΟμόρριζα της λ. πλατεία είναι: η πλάτος, πλάτη, πλάτανος, Πλαταιές (πλατιά επιφάνεια), Πλάτων (αρχ. σημ. "αυτός που έχει φαρδιές πλάτες") κ.ά.

Αξιοπερίεργο είναι και το "ταξίδι" της λ. πλατεία στην Εσπερία: στα Λατινικά μεταφέρθηκε ως δευτερόκλιτο επίθετο plattus/a/um > ιταλικά: piazza, γαλλικά: plat, ισπανικά: plaza (στην Plaza de Cataluña διαδηλώνουν, τούτες τις ημέρες, οι Ισπανοί "αγανακτισμένοι"). Δεν πρέπει να λησμονήσουμε και το ιταλοποιημένο, αλλά ελληνικής καταγωγής, πιάτο ή το υποκοριστικό του πιατέλα. Το πιάτο είναι η ιταλική εκδοχή του plattus, και εδώ παρουσιάζεται με τη στενή έννοια του "πινακίου" (: επίπεδου πιάτου)για τη συνέχεια δες εδώδιαβάστε ακόμα:​Αγανακτισμένοι πολίτες άλλων εποχών:
2. Λουδίτες,
3. Σκιαδικά,
4. Ορεστειακά,
5. Γαλβανικά,
6. 1-1-4 (Πέτρουλας),
7. Αλληλεγγύη - Βαλέσα
και άλλα 1770 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία) / θεματική βιντεοθήκη για την Τέχνη, την Ιστορία, τις Επιστήμες 24grammata.comΔείτε όλο το αρχείο από την "λέξη της εβδομάδας" αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com. Μπορείτε να εγγραφείτε για να ενημερώνεστε για τα εβδομαδιαία ανανέωση από τα 24γραμματα, στη διεύθυνση http://24grammata.com/?page_id=6.

24γραμματα© 2011. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος.
------Αρχικό μήνυμα------
Από: 24grammata
Προς: emmanuel@pasok.gr
Απάντηση σε: 24grammata
Θέμα: 24grammata e-Magazine (Language - History - Culture)
Εστάλη: 9 Ιούν, 2011 01:36


 
Η λέξη της εβδομάδας: Πλατεία
Τι σημαίνει η λέξη πλατεία (> πιάτσα > πιάτο);
Τούτες τις ημέρες ζούμε, ή ζουν ορισμένοι, "μέρες πλατείας". Για ακόμα μια φορά στις πλατείες αγωνίζονται όλοι όσοι πιστεύουν ότι πρέπει να αλλάξει κάτι. Η πρόθεση τους τους είναι ιδανική, το αποτέλεσμα τους θα το κρίνει η ιστορία. Τι σημαίνει, όμως, η λέξη πλατεία; Πρόκειται για ουσιαστικοποιημένο θηλυκό του αρχαίου επιθέτου πλατύς/εια/ύ. Η αρχική έκφραση ήταν "πλατεία οδός" και προσδιόριζε το μεγάλο (πλατύ/ φαρδύ) δρόμο του χωριού ή της πόλης, που συνήθως, βρισκόταν στο κέντρο της πόλης και εκτελούνταν οι εμπορικές δραστηριότητες. Σιγά σιγά από το "πλατεία οδός" χάθηκε η λέξη "οδός" και έμεινε μόνο η "πλατεία". Το ίδιο συνέβη με τις φράσεις: ιατρική επιστήμη > ιατρική, γραμματική τέχνη > γραμματική
Ομόρριζα της λ. πλατεία είναι: η πλάτος, πλάτη, πλάτανος, Πλαταιές (πλατιά επιφάνεια), Πλάτων (αρχ. σημ. "αυτός που έχει φαρδιές πλάτες") κ.ά.
Αξιοπερίεργο είναι και το "ταξίδι" της λ. πλατεία στην Εσπερία: στα Λατινικά μεταφέρθηκε ως δευτερόκλιτο επίθετο plattus/a/um > ιταλικά: piazza, γαλλικά: plat, ισπανικά: plaza (στην Plaza de Cataluña διαδηλώνουν, τούτες τις ημέρες, οι Ισπανοί "αγανακτισμένοι"). Δεν πρέπει να λησμονήσουμε και το ιταλοποιημένο, αλλά ελληνικής καταγωγής, πιάτο ή το υποκοριστικό του πιατέλα. Το πιάτο είναι η ιταλική εκδοχή του plattus, και εδώ παρουσιάζεται με τη στενή έννοια του "πινακίου" (: επίπεδου πιάτου)
για τη συνέχεια δες εδώ
διαβάστε ακόμα:
Αγανακτισμένοι πολίτες άλλων εποχών:
Λουδίτες,
Σκιαδικά,
Ορεστειακά,
Γαλβανικά,
1-1-4 (Πέτρουλας),
Αλληλεγγύη - Βαλέσα
και άλλα 1770 άρθρα στην ελληνική, αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική και ισπανική γλώσσα. Δωρεάν e-books (νέα βιβλία) / θεματική βιντεοθήκη για την Τέχνη, την Ιστορία, τις Επιστήμες 24grammata.com
Δείτε όλο το αρχείο από την "λέξη της εβδομάδας" αλλά και άλλα ενδιαφέροντα άρθρα στη διεύθυνση www.24grammata.com. Μπορείτε να εγγραφείτε για να ενημερώνεστε για τα εβδομαδιαία ανανέωση από τα 24γραμματα, στη διεύθυνση http://24grammata.com/?page_id=6. Αν δεν επιθυμείτε να λαμβάνετε ενημερωτικά μηνύματα, μπορείτε να επιβεβαιώστε ότι θέλετε να αφαιρέσετε το email σας από την ενημερωτική λίστα πατώντας εδώ .
 
24γραμματα© 2011. Με την επιφύλαξη παντός δικαιώματος. Ανάπτυξη από τα 24γραμματα

Εστάλη από τη συσκευή μου BlackBerry®
Διευκρίνιση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου

Οι πληροφορίες που συμπεριλαμβάνονται σε αυτό το μήνυμα είναι εμπιστευτικές και η χρήση τους επιτρέπεται μόνον από τον αναφερόμενο παραλήπτη. Εάν έχετε λάβει το παρόν μήνυμα από λάθος και δεν είστε ο προοριζόμενος παραλήπτης, σας ενημερώνουμε ότι αποκάλυψη, αναπαραγωγή, διανομή ή οποιασδήποτε άλλης μορφής χρήση των περιεχομένων του παρόντος μηνύματος απαγορεύεται.
Επίσης παρακαλείσθε να αποστείλετε το αρχικό μήνυμα στη διεύθυνση echrysis@sch.gr, καθώς και στη συνέχεια να διαγράψετε το μήνυμα από το σύστημά σας.

Οι επικοινωνίες μέσω του Διαδικτύου δεν είναι ασφαλείς και για τον λόγο αυτό ο αποστολέας δεν αποδέχεται νομική ευθύνη για τα περιεχόμενα του παρόντος μηνύματος και για οποιαδήποτε ζημιά προκληθεί από ιούς που είναι δυνατόν να εισαγάγει.

Σας ευχαριστούμε,

Εμμανουήλ Χρύσης

Email Disclaimer
The information in this email is confidential and is intended solely for the addressee(s). If you have received this transmission in error, and you are not an intended recipient, be aware that any disclosure, copying, distribution or use of this transmission or its contents is prohibited. Furthermore, you are kindly requested to send us back the original message at the address

echrysis@sch.gr, and delete the message from your system immediately.

Internet communications are not secure and therefore the sender does not accept legal responsibility for the contents of this message and for any damage whatsoever that is caused by viruses being passed.

Thank You,

Emmanuel Chrysis
*************************************************

Σχόλια